Σύλληψη δημοσιογράφου: «Τον αισθάνομαι σαν γιό μου» λέει η 61χρονη δημοσιογράφος που συνελήφθη στην Ύδρα για παράνομη φιλοξενία πρόσφυγα.
Με ένα σκηνικό παραλογισμού, που θα μπορούσε να ταιριάζει σε δυστοπική ταινία, παρομοιάζει η 61χρονη Ολλανδή δημοσιογράφος, Ίνγκεμποργκ Μπέουχελ, την κατάσταση την οποία υφίσταται, την ποινή φυλάκισης που αντιμετωπίζει επειδή φιλοξενούσε τον 23χρονο αιτούντα άσυλο Φ., με καταγωγή από το Αφγανιστάν.
Η ανταποκρίτρια ολλανδικών ΜΜΕ που ζει, αν τακτά χρονικά διαστήματα, στην Ύδρα, εδώ και περίπου τέσσερις δεκαετίες, συνελήφθη στις 13 Ιουνίου για «διευκόλυνση παράνομης διαμονής ξένου πολίτη» στην Ελλάδα.
Εκείνο που την εξοργίζει, όπως αναφέρει στο protothema.gr, είναι ότι ο Φ. έγινε παράτυπος επειδή η πολιτεία πάγωσε, εξαιτίας της πανδημίας, το τμήμα χορήγησης ασύλου, με αποτέλεσμα ο 23χρονος όπως και εκατοντάδες άλλοι πρόσφυγες να μην πάρουν τον απαιτούμενο κωδικό ώστε να κλείσουν ραντεβού και να γίνει η απαραίτητη εγγραφή.
Η μάχη του Φ. για την απόκτηση ασύλου είναι μακρά, ενώ η διαδικασία έχει προσκρούσει, όπως προκύπτει από τις δηλώσεις της δημοσιογράφου, σε αλλεπάλληλα γραφειοκρατικά εμπόδια και αλλαγή νομοθεσίας.
Εκείνο που στηλιτεύει η Μπέουχελ είναι, όπως υπογραμμίζει, η έλλειψη ουμανιστικής οπτικής από την ΕΕ όσον αφορά στη διαχείριση της προσφυγικής κρίσης και η παραμέληση που έχει υποστεί η Ελλάδα.
Στο κάδρο των ευθυνών για τη μεγέθυνση του προβλήματος εντάσσει και την χώρα της, την Ολλανδία, που εξαιτίας της αυστηρής μεταναστευτικής πολιτικής δεν δέχεται να σηκώσει το βάρος που της αναλογεί για να αποσυμφορηθούν Ελλάδα και Ιταλία.
Με φανερή λύπη, δυσαρέσκεια και οργή, η δημοσιογράφος περιγράφει τη μη επαρκή πολιτική της ΕΕ πάνω στη διαχείριση του ακανθώδους ζητήματος του προσφυγικού που τα τελευταία χρόνια έχει εξελιχθεί σε καυτή πατάτα.
Στο κάδρο των ευθυνών εντάσσει και την Τουρκία, τονίζοντας πως από την ώρα που ο Ταγίπ Ερντογάν κάλεσε τους πρόσφυγες να συρρεύσουν στην Ελλάδα, έχει προκληθεί το χάος.
Αυτήν την στιγμή, η Μπέουχελ κατηγορείται από τις αρχές ότι έκρυβε στο σπίτι της τον Φ., ο οποίος είχε από την άφιξη του, το 2015, μέχρι τον Νοέμβριο του 2020 όλα τα απαιτούμενα χαρτιά για τη διαμονή του στην Ελλάδα, ωστόσο το κλείσιμο της υπηρεσίας χορήγησης Ασύλου, λόγω κορωνοϊού, προκάλεσε το πάγωμα της διαδικασίας και τον οδήγησε στην ανάγκη έκδοσης νέων πιστοποιητικών, οπότε τελικά έμεινε χωρίς έγγραφα.
Όσον αφορά στην ποινή της 61χρονης, εάν καταδικαστεί θα φυλακιστεί για έναν χρόνο και θα της επιβληθεί πρόστιμο άνω των 5.000 ευρώ.
Μητέρα δύο παιδιών, περιγράφοντας τη ζωή του Αφγανού, τον οποίο αισθάνεται γιο της, αναφέρεται στις εφιαλτικές στιγμές και τον πόνο που έχουν στιγματίσει την παιδική ηλικία του Φ.
Σε ηλικία μόλις 18 ετών τα κύματα τον ξεβράσαν στη Λέσβο, το πολύπαθο 2015, τότε που οι χιιλιάδες αφίξεις την ημέρα είχαν οδηγήσει σε καθεστώς ασφυξίας, με τις δομές να είναι ανησυχητικά γεμάτες και τα νησιά να εκπέμπουν SOS.
Ο Φ. αναγκάστηκε να φύγει από την πατρίδα του, την Καμπούλ, εξαιτίας πολλαπλών περιστατικών βίας και απανθρωπιάς. Ο πατέρας και ο θείος του δολοφονήθηκαν από τους Ταλιμπάν, ενώ ο αδερφός του κακοποιήθηκε τόσο που έμεινε ανήμπορος για μια ζωή.
Το αίτημα ασύλου του νεαρού απορρίφθηκε δύο φορές, τον Νοέμβριο του 2019. Κατά την πρώτη του συνέντευξη, το 2017, στο ελληνικό τμήμα χορήγησης ασύλου, την υπόθεση του, για απόκτηση των απαραίτητων πιστοποιητικών, ανέλαβε μεταφράστρια, η οποία όμως δεν μιλούσε τη γλώσσα του Φ., με αποτέλεσμα να καταγραφεί η ιστορία του λανθασμένα.
Εκατοντάδες, πάντως, πρόσφυγες έχουν πέσει θύματα λάθος μεταφράσεων, με αποτέλεσμα να καταγράφονται διαφορετικά απ’ό,τι έχουν διηγηθεί τα γεγονότα και να προσκρούουν στην απόρριψη ασύλου. Σε αυτό το λάθος βασίστηκαν και οι απορρίψεις χορήγησης ασύλου. Πριν από λίγο διάστημα, ωστόσο, η ιστορία αναθεωρήθηκε και ο Φ. για μια ακόμη φορά είχε το δικαίωμα να αιτηθεί άσυλο.
Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία στην Ελλάδα, όταν η διαδικασία για την απόκτηση ασύλου ολοκληρωθεί, τότε, ύστερα από μερικές εβδομάδες, είναι δυνατή μια νέα αίτηση στην αρμόδια υπηρεσία.
Μετά το πέρας των εβδομάδων, όμως, εάν δεν έχουν γίνει οι απαραίτητες κινήσεις, αυτόματα ο αιτών καταχωρείται στους παράτυπους μετανάστες, χωρίς χαρτιά, επομένως προβλέπεται ποινή στην περίπτωση διαμονής στη χώρα.
Ακόμη, με αλλαγή του νόμου, που συντελέστηκε το 2020, ο αιτών άσυλο υποχρεούται να καλέσει έναν αριθμό στο Skype και με την απάντηση δίνεται ο κωδικός που εξασφαλίζει τη δυνατότητα επίσκεψης στην υπηρεσία ασύλου. Ανάλογα με την περιοχή που βρίσκεται ο πρόσφυγας, καθορίζονται συγκεκριμένες ώρες και μέρες τηλεφωνήματος.
Στην περίπτωση του Φ., οι κλήσεις έπρεπαν να γίνονται κάθε Πέμπτη, από τις 10:00 έως τις 11:00, όμως δεν έλαβε ποτέ καμία απάντηση παρά το γεγονός ότι προσπαθούσε να επικοινωνήσει από τον περασμένο Οκτώβριο.
Η εκκωφαντική σιγή οφειλόταν στο γεγονός ότι η υπηρεσία ήταν κλειστή εξαιτίας της υγειονομικής κρίσης. Σύμφωνα με την Μπέουχελ, τα αναπάντητα τηλεφωνήματα στο Skype, ή αλλιώς οι ψηφιακού τύπου επιστροφές, παγιδεύουν εκατοντάδες πρόσφυγες.
Μετά την πρώτη σύλληψη του Φ., τον Απρίλιο του 2020, ο 23χρονος δεν ήθελε να ξαναδεί το νησί της Ύδρας. Ζούσε, από τότε, στο διαμέρισμα της δημοσιογράφου στην Αθήνα.
Η 61χρονη Ολλανδή μαζί με τον νεαρό πρόσφυγα, στηρίζει και 23χρονο από τη Σιέρα Λεόνα που ζει στη Σάμο, ενώ φιλοξενεί και τον άστεγο ψαρά, Κώστα, στο σπίτι της στην Ύδρα.
Κατά την επιστροφή από την πανδημία στην κανονικότητα, η Μπέουχελ κατάφερε να βρει Ολλανδούς εθελοντές. Εκείνη τη βοηθούσαν πρόσφυγες στην Αττική. Σκοπός ήταν να νοικιάσει το διαμέρισμά της στην Αθήνα. Έτσι, να ενισχύσει τα έσοδα της τα οποία έχασε στην καραντίνα.
Τότε σκέφτηκε, ύστερα από ανάγκη και με διακριτικότητα, ότι θα μπορούσε ο Φ. να επιστρέψει στην Ύδρα. Για πολλές ημέρες όλα έδειχναν να κυλούν ομαλά. Οι εμφανίσεις του τελευταίου στους δρόμους του νησιού ήταν περιορισμένες.
Ωστόσο, την Κυριακή 13 Ιουνίου, ο 23χρονος μαζί με τον ψαρά, τον Κώστα, βγήκαν για εξωτερικές δουλειές. Τότε, αστυνομικοί σταμάτησαν τον Φ., κατά την επιστροφή του στο σπίτι.
Ο Κώστας γύρισε πανικόβλητος και ανακοίνωσε τα ασύλληπτα νέα. Η Μπέουχελ, έριξε γρήγορα επάνω της ένα φόρεμα. Έτσι, τον επισκέφτηκε στο τμήμα όπου και κρατείτο. Πέρασε όλο το απόγευμα, επικοινωνώντας με τον δικηγόρο του. Αυτό έγινε μέχρι που οι Αρχές είπαν ξαφνικά στην 61χρονη: «Έχετε εκτεθεί, πρέπει να σας συλλάβουμε».
Η δημοσιογράφος οργισμένη καταγγέλει την έλλειψη ευαισθησίας που παρατηρείται γύρω της. Ωστόσο, μιλά για την καλή συμπεριφορά από μέρους των αστυνομικών του νησιού της Ύδρας. Εκείνοι της ξεκαθάρισαν ότι ένιωσαν άσχημα για ό,τι συνέβη. Όμως, έπρεπε να πράξουν με βάση τα προβλεπόμενα.
Πέρασε ένα βράδυ στο κρατητήριο του τμήματος της Ύδρας. Το έκανε, κρατώντας το χέρι του προστατευόμενού της. Επίσης, δεν της επιτράπηκε, όπως λέει, να επιστρέψει στο σπίτι της και να πάρει τα χάπια της και μια αλλαξιά. Στη συνέχεια μεταφέρθηκε, με χειροπέδες, όπως και ο Φ., στην Αθήνα. Το έκανε για να παρουσιαστεί στο Πταισματοδικείο Πειραιά. Αργότερα, μέσα στην ημέρα, τόσο ο 23χρονος όσο η δημοσιογράφος αφέθηκαν ελεύθεροι.
Μέσα στην έντονη φόρτιση των στιγμών, η Μπέουχελ θυμάται τη γνωριμία της, στη δομή της Μαλακάσας, με τον Φ. Ήταν Δεκέμβριος του 2018. Στο πλαίσιο του ρεπορτάζ, η δημοσιογράφος κατέγραφε τις τραγικές συνθήκες που επικρατούν στις δομές.
Από την πρώτη στιγμή που γνώρισε τον νεαρό Αφγανό, θαύμασε την αγάπη του για τον σκύλο. Εκείνο, τον οποίο φρόντιζε στο κέντρο, όπου βρισκόταν. Επίσης, εντύπωση της έκανε και η γλωσσομάθειά του.
«Είναι οδυνηρό που όσοι προσφέρουμε στέγη στους ανθρώπους που έχουν φύγει από εμπόλεμες ζώνες αντιμετωπιζόμαστε σαν εγκληματίες. Θα έπρεπε να με ευχαριστούν για τη βοήθεια που δίνω τη στιγμή που επικρίνω την κυβέρνηση της χώρας μου, της Ολλανδίας, και την ΕΕ για έλλειψη αλληλεγγύης προς την Ελλάδα. Αυτό που συμβαίνει είναι εντελώς παράλογο και άδικο», καταλήγει η Μπέουχελ.