Για έξι μήνες, καθημερινά, ο Νίκος Κοσμίδης από την Πεντάβρυσο Εορδαίας πάλευε με το καραβίσιο ξύλο και, με μεράκι, πείσμα κι επιμονή, κατασκεύασε την πιο μεγάλη ποντιακή λύρα στον κόσμο.
Ο 70χρονος δεν είναι ξυλουργός ούτε καλλιτέχνης, ωστόσο ανέλαβε εξ ολοκλήρου την κατασκευή της λύρας, από το αρχικό σχέδιο μέχρι και το δοξάρι. «Έψαξα στο Διαδίκτυο να δω πού έχουν την πιο μεγάλη λύρα και βρήκα μία στην Τραπεζούντα στα πέντε μέτρα και ογδόντα εκατοστά. Οπότε σκεφτήκαμε να κάνουμε εδώ, στην περιοχή μας, μια μεγαλύτερη και τελικά φτάσαμε να είναι η δική μας στα έξι μέτρα και εβδομήντα εκατοστά», εξηγεί ο κ. Κοσμίδης, μιλώντας στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων.
Η κατασκευή μόνο εύκολη δεν ήταν και, εκτός από χρόνο, απαιτούσε προσοχή ακόμη και στην πιο μικρή λεπτομέρεια. Ο κ. Κοσμίδης κρατούσε τις σημειώσεις του σε χαρτί και όλες τις ημέρες της εργασίας του έγραφε τα πάντα: από την τεχνική μέχρι τις ώρες που αφιέρωνε στο σκάλισμα του ξύλου. «Είχα το παλιό μοντέλο του παππού, που είχε φέρει από την Πατρίδα ως πρωτότυπο, έκανα κλίμακα, έβρισκα τις αναλογίες και το πώς θα γίνει σε μεγέθυνση το κάθε κομμάτι της κατασκευής. Πήρα τα ξύλα, πάχους 21 χιλιοστών το καθένα, και άρχισα να κάνω τις συνδέσεις, τα κολλήματα, τα τριψίματα και τη συναρμολόγηση», εξηγεί, περιγράφοντας τη διαδικασία της δημιουργίας της τεράστιας λύρας.
Με λιγοστά εργαλεία και ένα απλό δισκοπρίονο, ο συνταξιούχος δούλευε με πάθος και, όσο περνούσαν οι μέρες και ερχόταν πιο κοντά στο τελικό αποτέλεσμα, τόσο ένιωθε περισσότερη χαρά και ικανοποίηση, μέχρι που ο γνωστός κεμεντζές πήρε «σάρκα και οστά» σε διαστάσεις… XL!
Καππαδόκης ο ίδιος, όχι μόνο δεν ξέρει να παίζει λύρα, αλλά δεν είναι καν Πόντιος. Ωστόσο, του άρεσε το συγκεκριμένο μουσικό όργανο και ήταν για τον ίδιο ένα στοίχημα με τον εαυτό του να τα καταφέρει. «Δεν ήταν εύκολο, αλλά είπα θα το κάνω. Αν βάλεις έναν στόχο και θέλεις, μπορείς να τα καταφέρεις», εξηγεί, σημειώνοντας πως η μεγάλη δυσκολία ήταν στον λαιμό της λύρας, το σημείο δηλαδή όπου ξεκινούν τα κουρδίσματα, καθώς εκεί χρειαζόταν ειδική επεξεργασία το ξύλο για τις καμπύλες.
Η ξύλινη ποντιακή λύρα είναι τόσο μεγάλη ώστε, όπως λέει χαρακτηριστικά ο κατασκευαστής της, χωράνε έως και πέντε άτομα να μπουν στο εσωτερικό της. Έχει και χορδές, οι οποίες είναι από απλό συρματόσχοινο έξι χιλιοστών και, όσο για το δοξάρι, είναι από αλουμίνιο και βρίσκεται κολλημένο πάνω στη γιγάντια λύρα.
Ο κ. Κοσμίδης δεν είναι γέννημα-θρέμμα του χωριού του. Δούλευε σε ένα φαναρτζίδικο σε κοντινή περιοχή, αγάπησε την Πεντάβρυσο και τελικά μένει εκεί τα τελευταία 20 χρόνια με την οικογένειά του. Ασχολείται με το μποστάνι του, τις καστανιές και ανυπομονεί να βρεθεί στο στήσιμο της λύρας στην πλατεία του χωριού.
Ποντιακή λύρα: Γερανός για την τοποθέτηση της στην πλατεία
Μιλώντας στον ραδιοφωνικό σταθμό του Αθηναϊκού – Μακεδονικού Πρακτορείου Ειδήσεων «Πρακτορείο 104,9 FM», ο Κοσμάς Σιδηρόπουλος, πρόεδρος στην Πεντάβρυσο Εορδαίας, επισήμανε πως η κατασκευή ολοκληρώθηκε πριν από δυο χρόνια, αλλά, εξαιτίας της απώλειας του προηγούμενου προέδρου του χωριού και των περιοριστικών μέτρων, παραμένει ακόμη στην αποθήκη.
Εκτιμά πως θα είναι δύσκολη η επιχείρηση του στησίματος. «Δεν μπορούμε να υπολογίσουμε καν το βάρος που έχει η τεράστια λύρα μας. Σε μία προσπάθεια είκοσι ατόμων να τη σηκώσουμε, δεν μπορέσαμε ούτε να την κουνήσουμε», ανέφερε, θεωρώντας δεδομένο ότι, όταν έρθει η ώρα να μετακινηθεί, θα χρειαστούν σίγουρα γερανοί.
Ο πρόεδρος του χωριού ελπίζει σε λίγους μήνες να υπάρχει η δυνατότητα να τοποθετηθεί η γιγάντια ποντιακή λύρα στην πλατεία του χωριού, παρουσία συλλόγων και φορέων, και να μείνει για πάντα εκεί, μιας και είναι κατασκευασμένη από καραβίσιο ξύλο, οπότε θα αντέξει στον χρόνο, το κρύο, τη βροχή και τον αέρα.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
