Η Παναγία Χρυσοσπηλιώτισσα βρίσκεται στο Τραχώνι Λεμεσού. Πιο συγκεκριμένα πρόκειται για ένα κατανυκτικό σπήλαιο – εξωκλήσι στην κορυφή ενός χαμηλού ασβεστολιθικού υψώματος, το οποίο είναι αφιερωμένο στην Παναγία. Γι’αυτό άλλωστε ονομάστη και Παναγία Χρυσοσπηλιώτισσα.
Σύμφωνα με την παράδοση, πιθανολογείται ότι το σπήλαιο αυτό, κατά τα πρώτα χριστιανικά χρόνια χρησιμοποιείτο σαν κατακόμβη.
Το σπήλαιο – εκκλησία έχει δυο εισόδους, νότια και βόρεια. Στο εσωτερικό έχει δημιουργηθεί ιερό και ένα εντυπωσιακό πέτρινο τέμπλο με δυο εισόδους.
Εκεί θα αντικρίσει κάνεις την θαυματουργή εικόνα της Παναγίας η οποία θεωρείται προστάτιδα κυρίως παιδιών με προβλήματα υγείας.
Η ιστορία του σπηλαίου βασίζεται κυρίως στην παράδοση ενώ τις λιγοστές γραπτές πληροφορίες τις έχουμε από αναφορές των ξένων περιηγητών που πέρασαν από την Κύπρο κατά καιρούς. Περισσότερες πληροφορίες για το σπήλαιο αφιερωμένο στην στην Παναγία Χρυσοσπηλιώτισσα μπορείτε να βρείτε στο βιβλίο του ιερέα της εκκλησίας Αγίου Νικολάου, Πατέρα Χαράλαμπου Νικολαΐδη «ΧΡΥΣΟΣΠΗΛΙΩΤΙΣΣΑ. Ο Σπηλαίος Ναός – Ασκητήριο της στην Κάτω Δευτερά ».
