Σημαντική επιτυχία σημειώνει η μέθοδος που χρησιμοποιεί ο Γιώργος Λαδάς, στο Βασιλικό Νοσοκομείο Μπρόμπτον του Τσέλσι. O Έλληνας επικεφαλής θωρακοχειρούργος “σκότωσε” εκατοντάδες καρκινικούς όγκους με ένα μηχάνημα laser.
Κοστίζει 120.000 λίρες Αγγλίας και εκτοξεύει την ισοδύναμη ισχύ 70 φούρνων μικροκυμάτων σε όγκους μεγέθους γραμματοσήμου.
Ένα νέο μηχάνημα λέιζερ που μοιάζει αθώο και διαθέτει αρκετή ισχύ για να εξατμίσει όγκους στους πνεύμονες, χρησιμοποιείται για πρώτη φορά στη Βρετανία.
Και έχει ήδη σημειώσει τεράστια επιτυχία, καθώς οι χρόνοι χειρουργείου και παραμονής στο νοσοκομείο μειώθηκαν και οι ασθενείς αναρρώνουν ταχύτερα.
Το “λέιζερ πνευμόνων” παρουσιάστηκε στο Royal Brompton Hospital στο Chelsea του κεντρικού Λονδίνου, μετά από περισσότερα από δύο χρόνια έρευνας, εκπαίδευσης και προετοιμασίας από τον Γιώργο Λαδά, τον κορυφαίο θωρακοχειρουργό του νοσοκομείου.
Ο κ. Λαδάς, ο οποίος εκπαιδεύτηκε στην Ελλάδα πριν ενταχθεί στο Royal Brompton το 1994, πραγματοποίησε εκατοντάδες επεμβάσεις μεταστασεκτομής του πνεύμονα (αφαίρεση πολλαπλών όγκων στον πνεύμονα που έχουν εξαπλωθεί από άλλα μέρη του σώματος), μεταξύ του 1997, όταν έγινε σύμβουλος, και του Φεβρουαρίου του 2010, όταν τελικά έφτασε το λέιζερ πνευμόνων.
Η παλαιά χειρουργική μέθοδος ήταν μακρά και αργή, καθώς ο κ. Λαδάς έκοβε με κόπο τον όγκο, ενώ ταυτόχρονα σφράγιζε τον περιβάλλοντα ιστό για να αποτρέψει την αιμορραγία και τη μόλυνση.
“Είναι ένας μαραθώνιος”, λέει ο κ. Λαδάς, ο οποίος συχνά περνούσε έως και οκτώ ώρες στο χειρουργείο για να ολοκληρώσει τη διαδικασία.
Όσο πιο βαθύς ήταν ο όγκος τόσο πιο περίπλοκη, λεπτή και χρονοβόρα ήταν η επέμβαση, με αποτέλεσμα σε μία 12ωρη επέμβαση να αφαιρεθούν 38 όγκοι από έναν μόνο πνεύμονα.
Ο καρκίνος του πνεύμονα παραμένει ο πιο συχνός καρκίνος στον κόσμο, με περίπου 1,3 εκατομμύρια νέους ανθρώπους να διαγιγνώσκονται με αυτόν ετησίως.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, ευθύνεται για τους περισσότερους θανάτους από καρκίνο τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες. Σύμφωνα με το Cancer Research UK, το 2005 ο αριθμός αυτός ξεπέρασε τα 33.000 άτομα.
Περίπου το 85-90% των καρκίνων του πνεύμονα σχετίζονται με το κάπνισμα. Το παθητικό κάπνισμα έχει επίσης ενοχοποιηθεί – Αν σταματήσετε το κάπνισμα, θα έχετε λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξετε καρκίνο του πνεύμονα με κάθε χρόνο που περνάει.
Πολλοί από τους ασθενείς του κ. Λαδά ανέπτυξαν δευτερογενείς όγκους στους πνεύμονες αφού είχαν πρωτογενή καρκίνο κάπου αλλού στο σώμα, όπως στο έντερο ή στα νεφρά, ή στους μύες ή στα οστά.
Αν και το λέιζερ μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε επιλεγμένους πρωτοπαθείς όγκους, χρησιμοποιείται συχνότερα σε δευτεροπαθείς όγκους, καθώς η χειρουργική επέμβαση σε πρωτοπαθείς όγκους του πνεύμονα συχνά απαιτεί την αφαίρεση μεγαλύτερου μέρους του πνεύμονα.
Η ιδέα της θεραπείας των όγκων των πνευμόνων με λέιζερ δεν είναι καινούργια, αφού αναπτύχθηκε και χρησιμοποιήθηκε στη Γερμανία στις αρχές της δεκαετίας του ’90. Το ενδιαφέρον του κ. Ladas αυξήθηκε καθώς συνειδητοποίησε τα πιθανά οφέλη, όχι μόνο για τον ίδιο, αλλά και για τους ασθενείς του.
“Το λέιζερ με ενδιέφερε πολύ για την αφαίρεση πολλαπλών όγκων στον πνεύμονα που είχαν ξεκινήσει από άλλο σημείο του σώματος”, λέει.
‘Όταν αντιμετωπίζετε δευτερογενείς όγκους, είναι σύνηθες ένας ασθενής να έχει δέκα ή περισσότερους σε κάθε πνεύμονα. Το ζητούμενο είναι να τους αφαιρέσεις, σώζοντας ταυτόχρονα όσο το δυνατόν περισσότερο από τον υγιή πνεύμονα”. Όσο περισσότερη έρευνα έκανε ο κ. Λαδάς, τόσο περισσότερο πείστηκε, λόγω της ακρίβειας και της συγκέντρωσης της ισχύος που προσφέρει το λέιζερ.
Η δέσμη φωτός του λέιζερ μεταδίδεται κατά μήκος ενός εύκαμπτου γυάλινου κυλίνδρου που καλύπτεται από ένα πλαστικό περίβλημα.
Στην άκρη του κυλίνδρου προσαρμόζεται μια συσκευή που μοιάζει με στυλό και την οποία ο κ. Ladas κρατά στο χέρι του, επιτρέποντάς του να τοποθετεί το λέιζερ, με ακρίβεια ακριβείας, ακριβώς εκεί που θέλει.
Μόλις τοποθετηθεί στη θέση του, αποδίδει μια εκπληκτική ενέργεια 70.000 Watt ανά τετραγωνικό εκατοστό, η οποία παράγει θερμότητα 700C με το κούνημα του ραβδιού του. Φανταστείτε τη συνδυασμένη ισχύ 70 φούρνων μικροκυμάτων να αποδίδεται σε μια περιοχή περίπου στο μισό μέγεθος ενός γραμματοσήμου. Δεν είναι περίεργο που οι όγκοι εξατμίζονται.
Όταν η δέσμη φωτός λέιζερ εφαρμόζεται στον ιστό του όγκου, αυτός μετατρέπεται σε καπνό και αέριο και εξαφανίζεται εντελώς”, λέει ο κ. Λαδάς.
‘Όλοι όσοι παρευρίσκονται στο χειρουργείο λέιζερ κατά τη διάρκεια της επέμβασης πρέπει να φορούν προστατευτικά γυαλιά για την αποφυγή τραυματισμού των ματιών και την ασφάλεια των ασθενών’.
Αλλά η εξαφάνιση του όγκου δεν είναι το μόνο όφελος. Το λέιζερ σφραγίζει επίσης τον περιβάλλοντα πνευμονικό ιστό, πράγμα που σημαίνει ότι δεν υπάρχει αιμορραγία ή διαρροή αέρα.
“Κάνει την επέμβαση πολύ πιο γρήγορη”, λέει ο κ. Λαδάς, “επειδή δεν χρειάζεται να δένω κάθε αγγείο ή αεραγωγό όπως έπρεπε να κάνω πριν”.
Και αυτό σημαίνει ότι οι ασθενείς βρίσκονται υπό γενική αναισθησία για το μισό περίπου χρόνο, κατά μέσο όρο δύο έως τρεις ώρες, και οι παροχετεύσεις στο θώρακα αφαιρούνται πολύ πιο γρήγορα, ενώ οι ασθενείς παίρνουν εξιτήριο νωρίτερα.
“Η ανάρρωση είναι πολύ γρήγορη. Αυτό το μηχάνημα κάνει τα πράγματα πολύ καλύτερα για τους ασθενείς μας’, λέει ο κ. Λαδάς, ο οποίος έχει ήδη ολοκληρώσει 45 επεμβάσεις (τρεις από τις οποίες αφορούσαν πρωτοπαθείς όγκους) με εξαιρετικά αποτελέσματα.
Παρά τα πλεονεκτήματα της χειρουργικής με λέιζερ, ο κ. Ladas έπρεπε να λάβει την έγκριση της Επιτροπής Κλινικής Πρακτικής του Royal Brompton -του οργάνου που διασφαλίζει την ασφάλεια των ασθενών- προτού το λέιζερ πνεύμονα χρησιμοποιηθεί για πρώτη φορά.
Έπρεπε να προσκομιστούν αποδείξεις ότι η διαδικασία ήταν ασφαλής και στη συνέχεια ο κ. Ladas έπρεπε να ολοκληρώσει τη δική του εκπαίδευση στη Γερμανία και την Αυστρία προτού εκπαιδεύσει το προσωπικό του Royal Brompton που θα βοηθούσε.
Μόλις το λέιζερ αξίας 120.000 λιρών εγκαταστάθηκε σε ένα ειδικό χειρουργείο λέιζερ πνευμόνων, ολοκληρώθηκαν οι διαλέξεις για την ασφάλεια του λέιζερ και το προσωπικό εκπαιδεύτηκε πλήρως, ο κ. Ladas δεν μπορούσε να περιμένει να ξεκινήσει
Ένας από τους πρώτους δικαιούχους της νέας τεχνολογίας ήταν ο συνταξιούχος κεραμίστας Clifton Goldson, 63 ετών, από το Walthamstow του ανατολικού Λονδίνου, ο οποίος ακρωτηρίασε το αριστερό του πόδι κάτω από το γόνατο το 2008 λόγω καρκίνου των οστών.
Στη συνέχεια εμφάνισε δευτερογενείς όγκους και στους δύο πνεύμονες και παραπέμφθηκε στον κ. Ladas για θεραπεία. “Ήταν πολύ καθησυχαστικός”, λέει ο κ. Goldson. ‘Δεν φοβήθηκα.
Μου εξήγησε τα πάντα για το μηχάνημα και είχα την αίσθηση ότι θα τα κατάφερνα”.
Αφού ανάρρωσε, ο κ. Goldson προσκλήθηκε να ξαναδεί το μηχάνημα που είχε κάνει τόση διαφορά στη ζωή του. “Ήταν καταπληκτικό”, λέει.
“Έψαχνα για κάτι πολύ μεγαλύτερο και αυτό είναι απλά ένα μικρό, συμπαγές πράγμα”.