Ο Γεώργιος Παπανικολάου γεννήθηκε στις 13 Μαΐου του 1883 στην Κύμη Ευβοίας.Όλες οι γυναίκες του οφείλουμε τεράστια ευγνωμοσύνη δεδομένου πως ανακάλυψε το Τεστ Παπανικολάου ή ευρέως γνωστό ως τεστ Παπ το οποίο σώζει σε όλο τον κόσμο πολλές γυναίκες από την μάστιγα του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.
Της: Έπη Τρίμη
Ήταν γιος του γιατρού και πολιτικού Νικόλαου Παπανικολάου, ο οποίος μάλιστα διετέλεσε εκτός από δήμαρχος Κύμης και βουλευτής Ευβοίας. Ο αείμνηστος σπουδαίος Γιώργος Παπανικολάου πέρασε τα παιδικά του χρόνια στην Κύμη, όπου και τελείωσε το Δημοτικό Σχολείο ενώ στη συνέχεια οι γονείς του τον έστειλαν στην Αθήνα για να ολοκληρώσει τις εγκύκλιες σπουδές του.
Η αποφοίτηση με άριστα
Το 1898 ο Γιώργος Παπανικολάου, σε ηλικία 15 ετών, γράφτηκε στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, από την οποία αποφοίτησε το 1904 με άριστα. Άρχισε να μαθαίνει γαλλικά, μια γλώσσα με διεθνή τότε ακτινοβολία, η οποία θεωρούνταν απαραίτητο εφόδιο για κάθε καλλιεργημένο άτομο. Έχοντας ιδιαίτερη κλίση στη μουσική, παρακολούθησε για οκτώ χρόνια μαθήματα βιολιού στο Ωδείο Λότνερ. Με το συνεχώς αυξανόμενο ενδιαφέρον του για τη λογοτεχνία, την ποίηση και τη φιλοσοφία, κατόρθωσε να αποκτήσει μίαν ευρύτατη καλλιέργεια.
Η επιστολή στον πατέρα του
Όταν πήρε το δίπλωμά του και εκπλήρωσε και τις στρατιωτικές του υποχρεώσεις, ήρθε η ώρα να αποφασίσει για την καριέρα του. 3.2.2018 Μόνο το 35% των Ελληνίδων υποβάλλεται τακτικά σε τεστ Παπ Την πρόταση του πατέρα του να σταδιοδρομήσει ως ιατρός ή ακόμα να εξασφαλίσει μία θέση στρατιωτικού γιατρού την απέρριψε χωρίς δισταγμό, καθώς στο ανήσυχο πνεύμα του δεν ταίριαζαν τέτοιες λύσεις. Σε γράμμα του την 31η Δεκεμβρίου 1904 έγραφε στον πατέρα του: «Όχι, δεν θέλω γίνω στρατιωτικός γιατρός. Θέλω να μείνω ελεύθερος, να αισθανθώ τη χαρά που δίνει ο αγών της ζωής. Εμένα δεν με τρομάζει το πέλαγος. Θέλω την ελευθερία μου, τη γλυκιά μου ελευθερία». Τελικά έπεισε τον πατέρα του να τον στείλει για ευρύτερες σπουδές στο εξωτερικό.
Στην απόφασή να επιλέξει τη Γερμανία ως τόπο των μεταπτυχιακών του σπουδών τον ώθησε ο πολύτιμος φίλος του Αλέκος Δελμούζος. Είχαν και οι δύο επηρεαστεί από τη σκέψη των μεγάλων Γερμανών συγγραφέων και φιλοσόφων: του Γκαίτε, του Καντ, του Σοπενχάουερ και του Νίτσε. Όλες αυτές οι επιρροές οδήγησαν τον νεαρό Γιώργο να αποκτήσει μια αντίληψη της ζωής που θα είχε ως στόχο έναν μεγάλο σκοπό.
Έναν σκοπό τον οποίο προετοιμαζόταν να υπηρετήσει με συνεχή προσπάθεια, επιδίωξη της τελειότητας και ισχυρή θέληση. «Θέλω να πολεμήσω εις την πρώτην γραμμήν και ή να πέσω τίμια ή να φέρω εκ των πρώτων τη σημαίαν της προόδου εις τον δρόμον του μέλλοντος» έγραφε.
Η μετεκπαίδευση
Το 1907ο Γιώργος Παπανικολάου μετέβη στη Γερμανία για μετεκπαίδευση, παρά την επιθυμία του πατέρα του, που ήθελε να ασκήσει μαζί του την ιατρική στην Ελλάδα. Τρία χρόνια αργότερα ανακηρύχθηκε διδάκτωρ Φυσικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου με την εργασία «Περί των συνθηκών της διαφοροποιήσεως του φύλου των δαφνιδών». Αμέσως μετά επέστρεψε στην Ελλάδα, όπου νυμφεύτηκε τη μυκονιάτισσα Μαρία-Ανδρομάχη Μαυρογένους, απόγονο της ηρωίδας του ’21 Μαντούς Μαυρογένους και συμμετείχε ως γιατρός στους Βαλκανικούς Πολέμους του 1912-1913.
Η σύζυγός του Μαρία αποτελούσε μία μορφή αξιοσέβαστη και αξιαγάπητη
Στην Κύμη παραθέριζε η οικογένεια Μαυρογένη. Η κόρη τους Μάχη ήταν μια κοπέλα ζωντανή με ιδιαίτερη για την εποχή της μόρφωση. Γνώριζε γαλλικά, πιάνο και με την ευχάριστη διάθεσή της κέρδιζε αμέσως τη συμπάθεια. Ο Γιώργος με το ερευνητικό του μάτι διέγνωσε πως είχε ένα πολύ δυνατό χαρακτήρα και της έκανε πρόταση γάμου. Της εξήγησε όμως πως θα έπρεπε να είναι έτοιμη για μια πορεία δύσκολη και εξαιρετικά φιλόδοξη. Εκείνη γοητευμένη από την προσωπικότητά του και την προοπτική μιας αλλιώτικης ζωής, δέχτηκε.
Ο γάμος τους έγινε στην Αθήνα, στο σπίτι των Μαυρογένη, στις 15 Σεπτεμβρίου του 1910. Στην συνέχεια αναχώρησαν μαζί με την γυναίκα του για την Γαλλία. Πρώτος τους σταθμός το Ωκεανογραφικό Ινστιτούτο του Μονακό, όπου σύντομα ο Παπανικολάου ανέλαβε εργασία τον Ιανουάριο του 1911, στην επιστημονική ομάδα του φυσιοδίφη Πρίγκιπα του Μονακό, Αλβέρτου Α’. Η δουλειά ήταν για αυτόν μονότονη, με εξαίρεση την τρίμηνη εξόρμηση που ο Πρίγκιπας πραγματοποίησε με το επιστημονικό του επιτελείο, για ενάλιες έρευνες με το ειδικό πλοίο «Ηirondelle». Στο τέλος της εξόρμησης αυτής αποφάσισε να επιστρέψει στην Ελλάδα. Εξάλλου, ο θάνατος της μητέρας του που είχε μεσολαβήσει εν τω μεταξύ, επέτεινε την επιθυμία του να βρεθεί κοντά στην οικογένεια. Το 1911 αναχώρησε και πάλι για μικρό χρονικό διάστημα στη Γερμανία και στην συνέχεια επανήλθε στην Ελλάδα. Κατά την επιστροφή του, η Πατρίδα περνούσε κρίσιμες ώρες. Ο Παπανικολάου επιστρατεύτηκε ως έφεδρος ανθυπίατρος και πολέμησε στους Βαλκανικούς πολέμους του 1912-13. Κατά τη διάρκεια των πολεμικών επιχειρήσεων γνώρισε πολλούς μετανάστες της Αμερικής που είχαν έλθει να πολεμήσουν εθελοντικά. Η επαφή του με αυτούς του εδραίωσε την πεποίθηση ότι μόνο στην Αμερική θα έβρισκε τα μέσα και τις συνθήκες για επιστημονική έρευνα. Έτσι πήρε την απόφαση να φύγει για τον Νέο Κόσμο.
Η μετανάστευση στις ΗΠΑ
Το 1913 Ο Γιώργος Παπανικολάου μεταναστεύει στις Ηνωμένες Πολιτείες και αρχικά ασχολείται με εξωιατρικές εργασίες μαζί με τη σύζυγό του προκειμένου να καταφέρει να βιοποριστεί. Εκεί τον ανακαλύπτει ο διάσημος εκείνη την εποχή γενετιστής Τ. Μόργκαν, ο οποίος είχε χρησιμοποιήσει στο έργο του τα πορίσματα της διδακτορικής διατριβής του νεαρού Παπανικολάου και μεσολαβεί για την πρόσληψή του στο παθολογοανατομικό εργαστήριο του Νοσοκομείου της Νέας Υόρκης. Από εκεί βρέθηκε στο ανατομικό εργαστήριο του ονομαστού πανεπιστημίου Κορνέλ και επιδόθηκε απερίσπαστος στο ερευνητικό του έργο.
Οι πρώτες κλινικές μελέτες
Το 1917 ο Γιώργος Παπανικολάου μελέτησε το κολπικό επίχρισμα των κατώτερων θηλαστικών και συσχέτισε τη μορφολογία του με τον ορμονικό κύκλο και τις ανάλογες μεταβολές στη μήτρα και τις ωοθήκες των ζώων. Στη συνέχεια πραγματοποίησε κλινικές και εργαστηριακές μελέτες για τη διαγνωστική αξία της εξέτασης των κυττάρων του κολπικού επιχρίσματος στον άνθρωπο, με πρώτο «πειραματόζωο» τη γυναίκα του. Η έρευνά του επεκτάθηκε αργότερα σε γυναίκες του «Women’s Hospital» της Νέας Υόρκης και αποτέλεσε τη βάση για τη θεμελίωση της μεθόδου του για την έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου.
Οι έρευνες και η δυσπιστία
Το 1928 ο Γιώργος Παπανικολαόυ έκανε την πρώτη του ανακοίνωση με τίτλο «Νέα διάγνωση του καρκίνου», η οποία αρχικά αντιμετώπισε τη δυσπιστία του ιατρικού κόσμου των ΗΠΑ. Ο ίδιος, όμως, ήταν απολύτως βέβαιος για την αξία της μεθόδου του για την κυτταρολογική διάγνωση του καρκίνου της μήτρας και συνέχισε με μεγαλύτερο ζήλο τις έρευνές του.
Στη μακρόχρονη επιστημονική του σταδιοδρομία ανήλθε όλες τις βαθμίδες της ιεραρχίας στο Πανεπιστήμιο Κορνέλ, με αποκορύφωμα τον τίτλο του καθηγητή της Κλινικής Ανατομικής (1947-1957). Το 1961 εγκαταστάθηκε στο Μαϊάμι, όπου ανέλαβε την οργάνωση του Καρκινολογικού Ινστιτούτου, το οποίο μετά τον θάνατό του στις 19 Φεβρουαρίου του 1962, μετονομάσθηκε σε Καρκινολογικό Ινστιτούτο «Γεώργιος Παπανικολάου».
Η βράβευση και το βραβείο ΟΗΕ
Παρότι ο Γιώργος Παπανικολάου δεν τιμήθηκε με βραβείο Νόμπελ, για το οποίο είχε προταθεί δύο φορές, του απονεμήθηκαν πολλά αμερικάνικα ιατρικά βραβεία και μεταθανατίως το Βραβείο του ΟΗΕ. Το 1932 έγινε το πρώτο επίτιμο μέλος της Ακαδημίας Αθηνών και το 1949 η Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών τον ονόμασε επίτιμο διδάκτορα. Το 1954 εξέδωσε τον «Άτλαντα της Αποφολιδωτικής Κυτταρολογίας», που αποτελεί την ολοκλήρωση και την επισφράγιση του έργου του.
Τα τελευταία χρόνια και το τέλος
Ο Γιώργος Παπανικολάου επισκέφθηκε για πρώτη φορά την Ελλάδα το 1957, μετά από 44 χρόνια συνεχούς απουσίας και έγινε δεκτός με ιδιαίτερες τιμές. Τελικός προορισμός του ήταν η γενέτειρά του Κύμη Ευβοίας, οι κάτοικοι της οποίας του επεφύλαξαν θερμότατη υποδοχή. Το 1961 αποδέχθηκε τελικά την πρόταση να αναλάβει την διεύθυνση ενός Ινστιτούτου Έρευνας για τον Καρκίνο στο Μαϊάμι της Φλόριντα στο οποίο θα δινόταν το όνομά του («Papanicolaou Cancer Research Institute»).
Το ζεύγος Παπανικολάου εγκαταστάθηκε στον νέο τόπο του τον Νοέμβριο του 1961. Η αλλαγή όμως του περιβάλλοντος και η υπερκόπωση για την οργάνωση και λειτουργία του Ινστιτούτου στάθηκε καθοριστική.
Πέθανε στις 19 Φεβρουαρίου του 1962, μετά από καρδιακή προσβολή, αφήνοντας πίσω του ένα τεράστιο κενό. Ο Γεώργιος Παπανικολάου είχε την ικανοποίηση να δει εν ζωή το έργο του να αναγνωρίζεται σε παγκόσμια κλίμακα. Δέχθηκε άπειρες εκδηλώσεις ευγνωμοσύνης και τιμήθηκε διεθνώς με πάμπολλα βραβεία και διακρίσεις.
