Το φαινόμενο “Φάτα Μοργκάνα” που παρατηρείται στην Ελλάδα είναι όταν βλέπεις μεγάλα αντικείμενα να ίπτανται στον ορίζοντα, εκεί που η θάλασσα συναντά τον ουρανό.
Ο μύθος λέει ότι η Φάτα Μοργκάνα ήταν η ετεροθαλής αδελφή του βασιλιά Αρθούρου. Κατοικούσε σε κρυστάλλινα παλάτια στον βυθό της θάλασσας και ήταν ειδήμων στη δημιουργία οπτικών ψευδαισθήσεων.
Με τις μαγικές της δυνάμεις μπορούσε να εμφανίζει ψεύτικες εικόνες κάστρων που αιωρούνταν επάνω από τις ακτές, παρασύροντας τους ναυτικούς σε ναυάγια.
Προφανώς, γι΄ αυτόν τον λόγο τα πιο περίεργα φαινόμενα αντικατοπτρισμού – που συμβαίνουν και σήμερα – φέρουν το όνομά της.
Το καλοκαίρι, όταν ο αέρας που φυσά στην επιφάνεια της θάλασσας τύχει να είναι πολύ πιο κρύος από τα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας, ίσως δεις κάτι πολύ παράξενο. Μπορεί ξαφνικά να παρατηρήσεις μικρά σκάφη ή μεγάλα πλοία, ψηλά τείχη, μεγαλοπρεπή μέγαρα, οροσειρές, παράξενες πόλεις και τοπία να ίπτανται επάνω από τον ορίζοντα, εκεί όπου η θάλασσα συναντά τον ουρανό.
Το φαινόμενο αυτό είναι ένα παράξενο παιχνίδισμα της ατμόσφαιρας και πιστεύεται ότι προκαλείται από τη διάθλαση των ακτίνων του φωτός.
Χάρη σε αυτό, αντικείμενα τα οποία στην πραγματικότητα βρίσκονται έως και εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά, εμφανίζονται παραμορφωμένα (υπερυψωμένα, μεγεθυμένα ή ανεστραμμένα) επάνω από τον ορίζοντα.
Η εικόνα τους μεταβάλλεται κάθε λεπτό και τελικά εξαφανίζονται απρόσμενα, όπως παρουσιάστηκαν.
Πρόκειται για την οφθαλμαπάτη που ονομάζεται Φάτα Μοργκάνα, γιατί μιμείται τα κόλπα της ξακουστής μάγισσας.
Θα μπορούσε ακόμα να εκληφθεί και ως προμήνυμα καταστροφής, αφού συνήθως συμβαίνει πριν από μια θαλασσινή καταιγίδα.
Το φαινόμενο έχει παρατηρηθεί στον βόρειο Ευβοϊκό κόλπο κοντά στη Λάρυμνα. Όμως πολλοί κατατάσσουν στην ίδια κατηγορία και τους γνωστούς Δροσουλίτες, τις σκιές πολεμιστών που παρελαύνουν κάθε χρόνο την πρώτη εβδομάδα του Ιουνίου σαν φαντάσματα στο Φραγκοκάστελο στην Κρήτη (ανατολικά της Χώρας των Σφακίων), όταν δεν φυσάει βοριάς.
Βέβαια, κάποιοι ισχυρίζονται ότι δεν πρόκειται για φαντάσματα, αλλά για τα είδωλα στρατιωτών που κάνουν ασκήσεις σε κάποια βορειοαφρικανική χώρα και αντικατοπτρίζονται στην περιοχή λόγω του φαινομένου Φάτα Μοργκάνα.