Ημέρα μνήμης η 27η Μαΐου για τον ορθόδοξο κόσμο, που συρρέει κατά χιλιάδες κάθε χρόνο στον Όσιο Ιωάννη τον Ρώσσο στην Εύβοια.
Την παραμονή της εορτής, ακόμη και μέσα στη νύχτα, χιλιάδες κόσμου συρρέει στον ναό του Οσίου στο Προκόπι Ευβοίας, όπου φυλάσσονται τα ιερά λείψανα, για να προσκυνήσει. Ανάμεσά τους πολλοί είναι εκείνοι που τηρούν με ευλάβεια το έθιμο και πραγματοποιούν το Ιερό Προσκύνημα στο Προκόπι με τα πόδια, διανύοντας τεράστιες αποστάσεις έως και 100 χλμ (για όσους ξεκινούν από την Ιστιαία).
Διανύουν χιλιάδες χιλιόμετρα να επισκεφτούν τον Όσιο Ιωάννη τον Ρώσσο
«Ο Όσιος Ιωάννης είναι πολύ θαυματουργός. Είναι ζωντανός, όπως συνηθίζουν να λένε όλοι όσοι έρχονται να τον προσκυνήσουν. Μάλιστα, αυτήν την περίοδο που τιμάται η μνήμη του έρχονται με τα πόδια γύρω στις 50.000 ψυχές, ανάμεσά τους νέα παιδιά, από τη Χαλκίδα (50χλμ απόσταση), από τη βόρεια Εύβοια, από την Ιστιαία (πάνω από 100χλμ απόσταση) και από πολλά άλλα μέρη της πατρίδας, προκειμένου να εκπληρώσουν το τάμα τους και να παρακαλέσουν τον Άγιο.
Είναι συγκινητικό να βλέπεις καραβάνια ολόκληρα ανθρώπων, δέκα- δέκα, είκοσι- είκοσι, πενήντα- πενήντα, να διασχίζουν όλη αυτήν την απόσταση για έρθουν να προσκυνήσουν τον Άγιο και να τον ευχαριστήσουν», είπε στο star.gr ο πρωθιερέας του Ιερού, Ιωάννης Μάρκου.
Όπως σημείωσε, απόψε το βράδυ (26/05), θα ψαλεί ο Μεγάλος Αρχιερατικός Εσπερινός και αύριο θα τελεστεί η πανηγυρική Θεία Λειτουργία και κατόπιν η λιτάνευση του ιερού σκηνώματος.
«Πρόκειται για μια δέηση στην πλατεία του χωριού. Στη συνέχεια, ο Άγιος θα επιστρέψει πάλι μπροστά από τον ναό. Εκεί θα περάσει όλος ο κόσμος κάτω από το λείψανο για ευλογία. Όλος ο δρόμος, από τον οποίο περνάει ο Άγιος, είναι στρωμένος με ροδοπέταλα. Ο κόσμος αφήνει συνεχώς πάνω στο ιερό λείψανο, λουλούδια. Είναι πολύ συγκινητικό και μία όμορφη σκηνή που αξίζει κανείς να τη ζήσει και να τη βιώσει».
«Παιδιά που δίνουν εισαγωγικές, παιδιά του γυμνασίου, του λυκείου, περπατούν με μία λαχτάρα που είναι πρωτοφανής».
Προσκυνηματική διαδρομή
Η Θεοδώρα Ιωαννίδου, τα τελευταία 15 χρόνια, διανύει με τα πόδια μία απόσταση 36 χιλιόμετρων ως το Ιερό Προσκύνημα στον Όσιο Ιωάννη τον Ρώσσο. Όπως είπε στο star.gr, ξεκίνησε το 2008 σε μία δύσκολη φάση της ζωής της και έκτοτε τηρεί κάθε χρόνο το έθιμο.
«Είχα μάθει ότι ανεβαίνουν με τα πόδια από τα Ψαχνά, μέχρι τον ναό του Οσίου Ιωάννη του Ρώσσου. Πηγαίνοντας εκεί μαζί με μία φίλη μου διαπίστωσα ότι πραγματικά υπάρχει τρόπος να δοθεί η δύναμη σε όλους όσοι πιστεύουν.
Μάλιστα, η φίλη μου, που αργότερα αντιμετώπισε ένα σοβαρό πρόβλημα υγείας με τον γιο της, πέρασε όλη αυτήν τη δύσκολη περιπέτεια στη Γερμανία, σκεπτόμενη μία θρησκευτική εμπειρία που είχαμε βαδίζοντας προς τον Άγιο.
Εκατοντάδες νεαρά άτομα ξεκινούν με τα πόδια και διανύουν όλη αυτή την απόσταση που εμείς την κάνουμε σε 2- 3 δόσεις. Στην ανηφόρα, στη μισή απόσταση δηλαδή που απέχει το Προσκύνημα από τα Ψαχνά, εμείς διανύουμε περίπου τρία χιλιόμετρα την ώρα, ενώ στην κατηφόρα μπορεί να φτάσουμε και τα πέντε χιλιόμετρα την ώρα. Τα παιδιά που περπατούν πιο γρήγορα, την κάνουν πιο σύντομα.
Κατά παρέες, με φοβερό ενθουσιασμό, κρατούν φακούς, φορούν μπουφάν φωσφορίζοντα, (αφού συγχρόνως περνούν και πολλά αυτοκίνητα) και κάνουν όλη αυτήν τη διαδρομή εδώ και χρόνια. Παιδιά που δίνουν εισαγωγικές, παιδιά του γυμνασίου, του λυκείου, περπατούν με μία λαχτάρα που είναι πρωτοφανής. Έτσι έπεσα και εγώ στο φιλότιμο και είπα “αυτά μικρά παιδιά είναι και έχουν τέτοια ζέση, να πας κι εσύ”.
Κάθε χρόνο συναντούμε ανθρώπους από όλη την Ελλάδα. Δε θα ξεχάσω μία φιγούρα μιας γυναίκας σε αναπηρικό καροτσάκι, που την έσερνε επί 36 χιλιόμετρα κάποιος συγγενής της και την ανέβαζε ως τον ναό. Μία βραδιά που γύριζα με το αυτοκίνητο, πριν ξεκινήσω να περπατάω, μέτρησα 1.114 άτομα που κατέβαιναν», είπε.
Ο Βίος του Οσίου Ιωάννη του Ρώσσου
Ο Όσιος Ιωάννης, Ρώσσος στην καταγωγή, γεννήθηκε στη νότια Ρωσία, στη σημερινή Ουκρανία, κοντά στο Κίεβο, από γονείς Χριστιανούς Ορθοδόξους. Μιλώντας για τον βίο του, ο πρωθιερέας του Ιερού του Οσίου, στο Προκόπι Ευβοίας, Ιωάννης Μάρκου, σημείωσε ότι πιάστηκε αιχμάλωτος στον μεγάλο ρωσοτουρκικό πόλεμο το 1711 και πουλήθηκε δούλος στην Κωνσταντινούπολη.
«Από εκεί τον αγόρασε ένας Τούρκος ίππαρχος από το Προκόπι της Καππαδοκίας, όπου και τον οδήγησε μαζί με πολλούς άλλους Ρώσους αιχμαλώτους. Τον βασάνισε σκληρά για να αρνηθεί τον Χριστό και να πιστέψει στον Μωάμεθ. Ο Άγιος επέμεινε στην πίστη του ακλόνητος και είπε μάλιστα στον Τούρκο αφέντη, ότι “αν τον αφήσει ελεύθερο στην πίστη του, τότε ο ίδιος θα είναι ένας καλός δούλος”.
Αυτό κράτησε μέχρι τον Μάιο του 1730, οπότε ο Άγιος προαισθάνθηκε, μετά από πολλές πιέσεις και κακουχίες, τον θάνατό του. Αν και είχε περάσει μία δύσκολη ζωή μέσα στον στάβλο, υπηρετώντας τα ζώα του Τούρκου αφέντη, έλεγε χαρακτηριστικά ότι “ο στάβλος του θύμιζε εκείνον τον στάβλο της Βηθλεέμ, όπου γεννήθηκε ο ίδιος, ο Ιησούς Χριστός”».
Η κρυμμένη θεία κοινωνία στο κούφιο μήλο
Συνεχίζοντας, ο πάτερ Ιωάννης Μάρκου ανέφερε ότι ο Όσιος Ιωάννης κοινώνησε για τελευταία φορά τα άχραντα μυστήρια τον Μάιο του 1730 και στη συνέχεια «παρέδωσε την ψυχή του στον Κύριο».
«Ο ιερέας, ο οποίος δεν μπορούσε να πάρει τα άχραντα μυστήρια και να πάει στον στάβλο, σκέφτηκε και πήρε ένα μήλο, το κούφωσε, έβαλε τη θεία κοινωνία μέσα και έτσι τον κοινώνησε.
Οι Χριστιανοί ζήτησαν και πήραν το σώμα του από τον Τούρκο Αγά. Εκείνη την εποχή το Προκόπιο της Μικράς Ασίας ήταν μεικτό σε πληθυσμό. Είχε 10.000 Μωαμεθανούς Τούρκους και 5.000 Χριστιανούς Ορθόδοξους, Έλληνες στην καταγωγή. Στη συνέχεια, οι πιστοί, με πολλή ευλάβεια, κατέβασαν το σώμα του στον τάφο».
Η αποκάλυψη του ιερού λειψάνου
«Μετά από 3,5 χρόνια παρουσιάστηκε ο Όσιος Ιωάννης στον πνευματικό και του αποκάλυψε σε όραμα ότι το σώμα του είναι ακέραιο μέσα στον τάφο, ζητώντας να το βγάλουν, λέγοντάς του ότι “θα είναι για αυτούς ευλογία στους αιώνες”. Ο ιερέας τότε, φοβήθηκε να αποκαλύψει το όραμα, μήπως ανοίγοντας τον τάφο και μη βρίσκοντας το σώμα, γελοιοποιηθούν οι ίδιοι και η πίστη τους στα μάτια των Τούρκων.
Τον Νοέμβριο του 1733, όμως, ο Θεός μίλησε με έναν διαφορετικό τρόπο… Μία δέσμη φωτός κατευθυνόμενη από τον ουρανό φώτιζε κάθε βράδυ τον τάφο του σκλάβου Γιοβάν, (Γιάννη) και έτσι οι Τούρκοι, που στη συνοικία τους ήταν το νεκροταφείο, ειδοποίησαν τους Χριστιανούς γι’ αυτό που συνέβαινε κάθε βράδυ στο χριστιανικό νεκροταφείο.
Όλος ο δρόμος, από τον οποίο περνάει ο Άγιος, είναι στρωμένος με ροδοπέταλα. Ο κόσμος αφήνει συνεχώς πάνω στο ιερό λείψανο, λουλούδια.
Έτσι, πήραν την απόφαση, άνοιξαν τον τάφο και βρήκαν ακέραιο το σκήνωμα του Οσίου. Μάλιστα, επί πολλές ημέρες μετά, ευωδίαζε ολόκληρη η περιοχή. Στη συνέχεια, μετέφεραν το σκήνωμα στην εκκλησία του Αγίου Γεωργίου στο Προκόπι και οι πιστοί έκτοτε το τιμούσαν ως ιερό λείψανο, όπως γίνεται και σήμερα στο νέο Προκόπι στην Εύβοια», είπε ο πάτερ Ιωάννης Μάρκου.
«Είδαν τον Άγιο να ζωντανεύει μέσα από τις φλόγες»
Ο ίδιος περιέγραψε στη συνέχεια τη θαυματουργή εμφάνιση του Οσίου, 100 χρόνια μετά από την εκταφή του, σε Τούρκους στρατιώτες, οι οποίοι επιχείρησαν να κάψουν το ιερό του λείψανο και πώς η Θεία Χάρη το προστάτεψε από τη φωτιά.
«Κατά τη διάρκεια ενός εμφυλίου τουρκικού πολέμου, όπου επαναστάτησε ο Ιμπραήμ πασάς της Αιγύπτου, ο σουλτάνος εξαπέλυσε επίθεση και κατέστρεψε πολλές πόλεις στα παράλια της Μικράς Ασίας, ανάμεσά τους και το Προκόπιο.
Οι Τούρκοι στρατιώτες λεηλάτησαν και την εκκλησία, ενώ θέλοντας να περιπαίξουν τη χριστιανική πίστη, άναψαν μία τεράστια φωτιά έξω από τον ναό και έριξαν πάνω το σκήνωμα του Οσίου για να καεί. Είδαν τότε τον Άγιο να ζωντανεύει μέσα από τις φλόγες και έφυγαν έντρομοι, αφήνοντας πίσω τους, όχι μόνο τα λάφυρα που είχαν πάρει από την εκκλησία και το Προκόπιο αλλά και από τις γύρω πόλεις.
Την επόμενη ημέρα, όταν επέστρεψαν οι Χριστιανοί και ανακάτεψαν τον τεράστιο σωρό με τις στάχτες και τα κάρβουνα που έκαιγε ακόμα, διαπίστωσαν ότι το σκήνωμα του Οσίου ήταν ακέραιο. Το μόνο που είχε συμβεί, ήταν ότι είχε πάρει ένα σκούρο χρώμα, το μαύρισμα δηλαδή που έχει το σκήνωμα μέχρι και σήμερα.
Ξέρουμε πόσο εύκολα καίγεται ένα ανθρώπινο σώμα με υγρά όταν πέσει πάνω στη φωτιά, πόσο μάλλον ένα αποστεγνωμένο ιερό λείψανο, 100 ολόκληρα χρόνια μετά από την εκταφή του, ωστόσο η Χάρη του Θεού για μία ακόμη φορά το διαφύλαξε ακέραιο».
Η κρυφή μεταφορά του ιερού λειψάνου από την Καπαδοκία στο νέο Προκόπι στην Εύβοια
Ο πάτερ Ιωάννης Μάρκου, περιέγραψε στο star.gr την επεισοδιακή μεταφορά του ιερού λειψάνου του Οσίου Ιωάννη του Ρώσου, από το Προκόπι της Καππαδοκίας, στην Ελλάδα.
«Τον Σεπτέμβριο του 1924, με την ανταλλαγή πληθυσμού Ελλάδος- Τουρκίας, οι Προκοπιείς κρυφά από τους Τούρκους, τύλιξαν σε ένα μπόγο από χαλιά τη λάρνακα του Οσίου, ναύλωσαν ένα αυτοκίνητο (κάποια εύπορη οικογένεια από το Προκόπιο) και έστειλαν το ιερό λείψανο από άλλον δρόμο, μέσω της Καππαδοκίας. Οι Τούρκοι είχαν στήσει μπλόκα για να μην πάρουν οι Χριστιανοί το σκήνωμα του Οσίου, γι’ αυτό οι πιστοί το φυγάδεψαν από άλλη διαδρομή, από αυτήν που πήραν οι πρόσφυγες.
Έτσι, έφτασε κρυφά το σκήνωμα στο καράβι (αργότερα μπήκαν και οι Προκοπιείς) και τοποθετήθηκε μέσα στο αμπάρι. Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, πλέοντας το καράβι στη θαλάσσια περιοχή ανάμεσα στην Κύπρο και τη Ρόδο, άρχισε να κάνει περιστροφές και μεγάλους κύκλους, επί δυόμιση ώρες.
Ο καπετάνιος αδυνατώντας να εξηγήσει το φαινόμενο, ρώτησε τους επιβάτες μήπως μπορούσε κάποιος να δώσει μία εξήγηση και οι πρόκριτοι του Προκοπίου απάντησαν, “έχουμε έναν Άγιο μαζί μας”. Ο καπετάνιος διέταξε τότε να φέρουν από το αμπάρι το ιερό λείψανο και να προσκυνήσουν τον Άγιο, μήπως επρόκειτο για κάποιο θεϊκό σημείο.
Φτάνοντας στο αμπάρι για να σηκώσουν τον Άγιο, διαπίστωσαν ότι από τη βιασύνη τους είχαν ρίξει το ιερό λείψανο μπρούμυτα. Στη συνέχεια, μετέφεραν το λείψανο στο κατάστρωμα και εκεί όλοι μαζί τίμησαν τον Άγιο. Αμέσως σταμάτησε η θαλασσοταραχή, το καράβι άρχισε πάλι την κανονική του πορεία και έτσι έφτασε το ιερό λείψανο στον Πειραιά, στη συνέχεια στη Χαλκίδα και από εκεί το 1925 στο νέο Προκόπιο, μαζί με τους πρόσφυγες.
Θεμελιώθηκε τότε ο ιερός ναός του Οσίου Ιωάννου, ενώ μέχρι και σήμερα ακόμη συνεχίζονται τα έργα, με τον νέο ξενώνα που είναι δίπλα στο ναό και με το Μουσείο Μικρασιατικού Πολιτισμού που βρίσκεται απέναντί του.
Εκεί στεγάζονται πολύτιμα αντικείμενα, ανάμεσα τους και η παλαιά λάρνακα, στην οποία μετέφεραν οι Προκοπιείς το σκήνωμα του Οσίου, καθώς και πολλά αντικείμενα από τον ναό του Οσίου Ιωάννη του Ρώσου στο Προκόπι της Καππαδοκίας, τα οποία μετέφεραν οι πρόσφυγες».
