Οι Απόκριες ή αλλιώς το Άνοιγμα του Τριωδίου, είναι κινητή γιορτή που ξεκινάει τρεις βδομάδες πριν την Καθαρά Δευτέρα και στο διάστημα αυτό απέχουμε από το κρέας. Την Καθαρά Δευτέρα γιορτάζουμε τα ονομαζόμενα Κούλουμα πετώντας χαρταετό και τρώγοντας θαλασσινά και με αυτόν τον τρόπο ξεκινάει η περίοδος της νηστείας της Μεγάλης Σαρακοστής, που την ακολουθεί έπειτα η έλευση του Πάσχα.
Στο διάστημα των Αποκριών γιορτάζεται το έθιμο του Καρνάβαλου, με τις Κυριακές των τριών αυτών εβδομάδων να πραγματοποιούνται ψυχαγωγικές εκδηλώσεις που συνδυάζουν το μασκάρεμα με το γλέντι.
Για φέτος, το τελευταίο Σαββατοκύριακο των Αποκριών είναι στις 5- 6 Μαρτίου. Αυτό σημαίνει πως η Καθαρά Δευτέρα θα είναι στις 7 Μαρτίου.
Πιο συγκεκριμένα:
- 26/2/2022 Α’ Ψυχοσάββατο
- 27/2/2022 Αποκριά (Της Απόκρεω)
- 6/3/2022 Αποκριά (Της Τυροφάγου)
- 7/3/2022 Καθαρά Δευτέρα
Η πρώτη εβδομάδα των Αποκριών που τελειώνει την Κυριακή του Ασώτου, λέγεται και Προφωνή, επειδή παλιά προσφωνούσαν, δηλαδή διαλαλούσαν ότι άρχιζαν οι Απόκριες. Η δεύτερη εβδομάδα λέγεται Κρεατινή ή της Κρεοφάγου, επειδή έτρωγαν κρέας και δεν νήστευαν ούτε την Τετάρτη ή την Παρασκευή. Η εβδομάδα αυτή γιορτάζεται με γλέντια και φαγοπότια χωρίς κανένα θρησκευτικό περιορισμό. Η Κυριακή της εβδομάδας αυτής, η Κυριακή της Απόκρεω -και συνεκδοχικά ολόκληρη η περίοδος από την είσοδο του Τριωδίου μέχρι την Καθαρά Δευτέρα- ονομάστηκε έτσι, επειδή συνηθίζεται να μην τρώνε κρέας οι Χριστιανοί, δηλαδή «να απέχουν από το κρέας». Η τρίτη εβδομάδα, όπως αναφέρει η wilkipedia λέγεται Τυρινή ή της Τυροφάγου, επειδή έτρωγαν γαλακτοκομικά προϊόντα σαν ενδιάμεση κατάσταση μεταξύ κρεοφαγίας και νηστείας, για να προετοιμαστούν σιγά – σιγά για τη νηστεία της Σαρακοστής. Ανάλογη με την ελληνική λέξη Αποκριά είναι και η λατινική λέξη Καρναβάλι (Carneval, Carnevale, από τις λέξεις Carne=κρέας και Vale=περνάει)
Γιατί ντυνόμαστε τις Απόκριες;
Στο Μεσαίωνα, η Εκκλησία χρησιμοποίησε τις παραδοσιακές γιορτές ως παράδειγμα για να αποφανθεί ότι ο Θεός νίκησε τελικά τις ανθρώπινες αμαρτίες. Σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, το Καρναβάλι μικρό’ είναι ιδρύθηκε τον XNUMXο αιώνα όταν το αλλά ήταν να κοροϊδεύει την αριστοκρατία και τον βασιλιά με γελοίες μάσκες και μεταμφιέσεις.
Οι διονυσιακές τελετές τον 2ο αιώνα αναμίχθηκαν με τα Σατουρνάλια που γιόρταζαν στην Ρώμη και στο διάστημα αυτό οι δούλοι μπορούσαν να διακωμωδούν τους αφέντες τους φορώντας τα ρούχα τους.
Τον 6ο αιώνα οι εορτασμοί του Διόνυσου συγχωνεύτηκαν με το έθιμο των Ανθεστηρίων της Αθήνας, με την τρίτη μέρα του να είναι αφιερωμένη στους νεκρούς. Με την έλευση του Χριστιανισμού, όλες αυτές οι παραδόσεις συγχωνεύτηκαν και έφτασαν μέχρι τις μέρες μας με την μορφή των Αποκριών και με το πρώτο Σάββατο της Σαρακοστής που ονομάζεται Ψυχοσάββατο να είναι αφιερωμένο κι αυτό στους νεκρούς.
Μόνον οι Καθολικοί και οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί γνωρίζουν τις απόκριες, ενώ στην προτεσταντική βόρεια Ευρώπη δεν υπάρχουν. Στην Κολωνία και άλλες πόλεις του Ρήνου και στην Γερμανία, το Καρναβάλι είναι σημαντικό κομμάτι της τοπικής παράδοσης και της κριτικής εναντίον της πολιτικής. Σύλλογοι και οργανώσεις προετοιμάζονται όλο το χρόνο για αυτές τις ημέρες. Επίσης σημαντικό Καρναβάλι παρουσιάζουν η Βενετία και η Νίκαια στη Γαλλία. Το Καρναβάλι του Ρίο ντε Τζανέιρο θεωρείται το μεγαλύτερο του κόσμου και πολυπληθέστερο σε μια φαντασμαγορική κάθε φορά παρουσίαση όπου συνδυάζεται με παραδοσιακούς ξέφρενους χορούς όπως η Σάμπα.
Το τριώδιο
Το Τριώδιο φέτος στις 13 Φεβρουαρίου. Ακόμα και αν το καρναβάλι φέτος δεν αναβληθεί, σίγουρα θα προσαρμοστεί στις επιδημιολογικές συνθήκες που θα επικρατούν, ενώ ακόμα δεν είναι σαφές το πώς θα λειτουργήσουν.
Πότε πέφτει η Τσικνοπέμπτη
Η Τσικνοπέμπτη είναι γιορτή της ορθόδοξης παράδοσης στην οποία καταναλώνονται μεγάλες ποσότητες κρέατος. Λαμβάνει χώρα την Πέμπτη, λόγω του ότι οι ημέρες Τετάρτη και Παρασκευή είναι «νήστιμοι ημέραι», της δεύτερης εβδομάδας των Αποκριών, της καλούμενης Κρεατινής. Προηγείται αυτής η πρώτη κατά σειρά εβδομάδα, η Προφωνή, και ακολουθεί η τρίτη εβδομάδα της Τυροφάγου. Πραγματοποιείται κάποιες ημέρες πριν από την έναρξη της μεγάλης νηστείας της Σαρακοστής. Για φέτος η Τσικνοπέμπτη θα εορταστεί στις 24 Φεβρουαρίου και δεν είναι αργία.
Πότε είναι η Καθαρά Δευτέρα
Η Καθαρά Δευτέρα είναι κινητή γιορτή, η οποία εξαρτάται από την ημερομηνία του Πάσχα. Συγκεκριμένα πέφτει κάθε χρόνο στο ξεκίνημα της 7ης εβδομάδας, δηλαδή 48 μέρες πριν το Ορθόδοξο Πάσχα και προφανώς πάντοτε ημέρα Δευτέρα. Η Καθαρά Δευτέρα για το 2022 είναι στις 7 Μαρτίου.
