Κάποτε, όχι πριν από πολλά χρόνια, σε όλα τα χωριά της Ηλείας και της Ελλάδας γενικότερα, άκουγες από παντού χαρούμενες παιδικές φωνές, έντονη φασαρία, η οποία όμως δεν σε ενοχλούσε, αντίθετα έδειχνε ότι υπήρχε ζωή στο χωριό.
Αυτό πλέον δυστυχώς έχει πάψει να υπάρχει στα περισσότερα, αν όχι σε όλα, ορεινά και ημιορεινά χωριά του νομού μας. Παιδικές φωνές σπάνια ακούγονται, τα γέλια είναι ακόμα πιο σπάνια και πολύ δύσκολα συναντάς έναν άνθρωπο να πεις μία καλημέρα, ένα γεια.
Δυστυχώς χρόνο με το χρόνο η ζωή στο χωριό φθίνει, ο πληθυσμός μειώνεται, οι πλατείες και οι εκκλησίες είναι άδειες από κόσμο και υπάρχει παντού μία εκνευριστική σιγή, που φανερώνει ότι η παραμονή στο χωριό ποτέ δεν θα είναι όπως ήταν παλιότερα.
Δε φταίει όμως μόνο η υπογεννητικότητα, πού είναι φυσικά ένας πολύ σημαντικός παράγοντας, για την μείωση του πληθυσμού στις κοινότητες της Ηλείας. Φταίει και η οικονομική κρίση, οι δουλειές που δεν υπάρχουν, τα κίνητρα που δεν δίνονται από την πολιτεία για να παραμείνει ο νέος και η νέα στο χωριό του, να κάνει οικογένεια και να δημιουργήσει. Όπως τονίζουν πρόεδροι κοινοτήτων που είναι στα ορεινά και στα ημιορεινά της Ηλείας, πολύ σύντομα δεν θα υπάρχει ούτε ένας κάτοικος σε αυτά τα χωριά, που ελάχιστα έχουν να προσφέρουν πλέον.
Η άποψη των προέδρων
Η εφ. «Πατρίς» ζήτησε την άποψη προέδρων ορεινών και ημιορεινών κοινοτήτων της Ηλείας για την ερήμωσή τους και οι απαντήσεις τους πιστεύουμε ότι είναι ενδεικτικές της κατάστασης που επικρατεί. Μιας άσχημης κατάστασης, που δυστυχώς δεν φαίνεται να μπορεί να ανατραπεί και να έρθουν καλύτερες ημέρες.
«Δεν υπάρχουν δουλειές για να μείνουν εδώ οι νέοι»
Ο Γρηγόρης Ξουλέης κοινοτάρχης Πεύκης του δήμου Πύργου αναφέρει για το θέμα.
«Το χωριό έχει σημαντικό πρόβλημα, αφού μειώνεται ο πληθυσμός χρόνο με το χρόνο, και αυτό αφού δεν υπάρχουν δουλειές και προτιμάει ο κόσμος να πάει στον Πύργο και στις άλλες μεγάλες πόλεις της χώρας. Ο πληθυσμός στην Πεύκη έχει μειωθεί πάρα πολύ και τα τελευταία χρόνια έχουν φύγει πέντε έξι οικογένειες. Δυστυχώς φεύγουν οι παλιοί και οι νέοι δεν μένουν στο χωριό. Επίσης πολύ είναι αυτοί οι οποίοι θέλουν καλύτερη διασκέδαση, που δεν μπορούν να τη βρουν στο χωριό και έτσι πηγαίνουν στις πόλεις για καλύτερα. Οπότε είναι φυσικό το χωριό όπως και τα υπόλοιπα να ερημώνει σιγά-σιγά. Αυτή τη στιγμή στην Πεύκη υπάρχουν γύρω στα 10 άτομα που είναι νέοι και οι υπόλοιποι είναι μεγάλης ηλικίας. Και αυτοί οι νέοι όμως σύντομα θα φύγουν όταν παντρευτούν. Δεν υπάρχουν ούτε υποδομές στο χωριό να κρατήσουν τους νέους, δεν υπάρχουν δουλειές, ούτε παράγουν κάτι όπως παλιά όπως καλαμπόκι και αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μαραζώνει το χωριό. Αν κλείσω και εγώ το μαγαζί που έχω δεν θα υπάρχει άνθρωπος στο χωριό. Βλέπω και στα γειτονικά χωριά ότι έχουν κλείσει όλα τα καφενεία και δύσκολα θα βρεις άνθρωπο να μιλήσεις».
«Το χωριό μας όσο πάει και συρρικνώνεται»
Ο Νίκος Παναγόπουλος πρόεδρος στο Μπόρσι του δήμου Ανδραβίδας – Κυλλήνης αναφέρει από την πλευρά του.
«Το χωριό μας είναι πολύ μικρό και όσο πάει και συρρικνώνεται. Ο κόσμος φεύγει από τα χωριά για καλύτερη ζωή, για να ζει πιο άνετα, να έχει περισσότερες ευκολίες στη ζωή του. Δυστυχώς σε πολλά χωριά δεν έχουμε ούτε τους κατάλληλους δρόμους για να μπορούμε να μετακινηθούμε. Πως λοιπόν να μη φεύγει ο κόσμος απο τα χωριά και να πηγαίνει στις πόλεις. Οι υποδομές παίζουν μεγάλο ρόλο στην εγκατάλειψη των χωριών. Το δημοτικό σχολείο λειτουργεί και φέτος και πιστεύω και του χρόνου αφού έχουμε γύρω στα 15 παιδιά, αλλά δεν ξέρω τι θα γίνει στο μέλλον με τη συρρίκνωση του πληθυσμού. Επίσης σημαντικό ρόλο στην μείωση των κατοίκων στις κοινότητες, παίζει και το γεγονός ότι δεν υπάρχουν χρήματα για να καθίσει κανείς να καλλιεργήσει στο χωριό ή να κάνει μία δική του επιχείρηση. Και έτσι φεύγει ο νέος, για να βρει την τύχη του στις μεγάλες πόλεις. Το δικό μας το χωριό ασχολείται με τη γεωργία και την κτηνοτροφία και αφού δεν υπάρχουν πλέον δουλειές, τα πράγματα κάθε χρόνο θα γίνονται και χειρότερα. Σε λίγα χρόνια δεν θα υπάρχουν χωριά, θα ερημώσουν τα χωράφια. Δεν υπάρχει όρεξη να δουλέψεις, δεν αποδίδουν τα χωράφια που έχουμε, δεν έχουμε το εισόδημα που θα μας κρατήσει στον τόπο μας. Τα λεφτά που έχουμε δεν φτάνουν για τίποτα, αφού έχουμε πολλά έξοδα και αυτό είναι πάρα πολύ μεγάλο πρόβλημα».
«Πλέον οι κάτοικοι στα χωριά είναι μετρημένοι στα δάχτυλα»
Ο Πέτρος Κολοτούρος πρόεδρος της Σιμίζας του δήμου Πηνειού τονίζει από την πλευρά του.
«Οι κάτοικοι στα χωριά πλέον είναι μετρημένοι στα δάχτυλα. Δυστυχώς στα χωριά πλέον δεν υπάρχει απολύτως τίποτα, δεν υπάρχουν καφενεία, μαγαζιά για να κρατήσουν τους νέους και να μην φύγουν για τις μεγάλες πόλεις. Όταν δεν υπάρχει κοινωνική ζωή, ο νέος δεν θα καθίσει στο χωριό. Μία νέα οικογένεια μπορεί να έρθει να εγκατασταθεί στο χωριό αφού υπάρχει δουλειά να κάνει, αλλά δυστυχώς δεν υπάρχουν το κίνητρα από την πολιτεία για να έρθουν οι άνθρωποι και να ζωντανέψουν και πάλι οι κοινότητες. Οι υποδομές είναι σχετικά καλές, αφού σε ένα τέταρτο είμαστε στη θάλασσα, οπότε δεν πιστεύω ότι για τη μείωση του πληθυσμού της κοινότητάς μας παίζει ρόλο η απουσία σωστών υποδομών. Ο κόσμος θέλει να είναι σε μία μεγάλη πόλη για να περνάει καλύτερα και για αυτό και εγκαταλείπει το χωριό. Δεν έρχονται νέοι κάτοικοι να μείνουν στην κοινότητα, τόσο το δική μας όσο και στις υπόλοιπες και σιγά-σιγά τα χωριά σβήνουν».
«Για την εγκατάλειψη των χωριών οφείλεται πάνω από όλα ότι δεν υπάρχουν χρήματα»
Ο Νίκος Καραβέλλας πρόεδρος κοινότητας Σκλίβα του δήμου Ήλιδας αναφέρει και αυτός πως υπάρχει μεγάλη μείωση στο χωριό.
«Υπάρχει πολύ μεγάλη μείωση πληθυσμού στο χωριό, σήμερα υπάρχουν 60-65 μόνιμοι κάτοικοι, ενώ το 2011 ήταν 170. Μιλάμε για πολύ μεγάλη μείωση πληθυσμού μέσα σε 10 χρόνια. Πιστεύω ότι για την εγκατάλειψη των χωριών οφείλεται πάνω από όλα ότι δεν υπάρχουν χρήματα, γιατί στα δικά μας τα χωριά που είναι ημιορεινά, ο περισσότερος κόσμος ασχολείται με την κτηνοτροφία και δυστυχώς αυτή τα τελευταία χρόνια έχει πιάσει … πάτο. Επίσης ο πληθυσμός είναι πολύ γερασμένος, ο κόσμος φεύγει, νέοι δεν υπάρχουν στα χωριά και δεν υπάρχουν υποδομές και δουλειές για να ασχοληθεί ο κόσμος. Όταν δεν μπορείς να κάνεις δική σου δουλειά, θα πρέπει κάποιος να σου προσφέρει και αυτό δεν γίνεται δυστυχώς. Θα πρέπει λοιπόν η πολιτεία να δώσει κίνητρα για να ανοίξουν δουλειές στα χωριά και αυτά να αναγεννηθούν. Θα πρέπει να ανοίξουν δουλειές που θα είναι οικονομικά βιώσιμες για να μπορέσει ο κόσμος να επιστρέψει στις κοινότητες και να ζήσει σε αυτές. Έχουμε θέμα και με τις υποδομές, ούτε οι αγροτική δρόμοι είναι αυτοί που έπρεπε να είναι. Μπορεί να υπάρχει πρόσβαση σε άλλες περιοχές, αλλά αυτή δεν είναι η πλέον κατάλληλη. Ακόμα και μέσα στο χωριό δεν συντηρούνται οι δρόμοι όπως πρέπει και κυρίως οι κεντρικοί. Θα μπορούσαμε αν είχαμε καλύτερες υποδομές ακόμη και ένα Σαββατοκύριακο να έρθει ο άλλος με την οικογένεια του για μία επίσκεψη στο χωριό μας».
«Τα χωριά ερημώνουν και σε λίγο δεν θα ζει κανείς σε αυτά»
Ο Θεόδωρος Καπιζιώνης πρόεδρος της κοινότητας Αλιφείρας του δήμου Ανδρίτσαινας – Κρεστένων δηλώνει από την πλευρά του.
«Δυστυχώς το χωριό έχει ερημώσει, και αυτό γιατί δεν υπάρχει κέντρο υγείας, δεν υπάρχουν σχολεία, δεν υπάρχουν παιδιά για να κρατήσουν τον κόσμο σε αυτό. Και στις Αμυγδαλιές που πάνε τώρα τα παιδιά σχολείο, του χρόνου θα κλείσει. Με λίγα λόγια δεν υπάρχουν υποδομές για να κρατήσουν τους κατοίκους στο χωριό και κυρίως τους νέους. Και εμείς που είμαστε εδώ θα φύγουμε σε λίγο και ποιος θα μείνει πίσω στο χωριό; Θα ερημώσει εντελώς σε λίγα χρόνια. Η πολιτεία δυστυχώς δεν δίνει κανένα κίνητρο για να επιστρέψουν οι άνθρωποι στο χωριό τους, να φτιάξουν νέες δουλειές και να υπάρχει ζωή. Στην περιοχή οι κάτοικοι που έχουνε μείνει ασχολούνται κυρίως με τη κτηνοτροφία και μόνο άμα δοθούν κίνητρα μπορεί κάποιος να επιστρέψει και να ασχοληθεί πάλι με αυτή τη δουλειά. Ακόμη και στην Ανδρίτσαινα να θες να πας, τώρα δεν θα δεις άνθρωπο. Οπότε ο κόσμος δεν έχει κανένα κίνητρο να μείνει στα ορεινά χωριά και φεύγει και πάει στις μεγάλες πόλεις. Μεγάλο θέμα είναι και το οικονομικό, αφού πολλοί πάθανε μεγάλο … στραπάτσο τώρα με τις ελιές και ίσως να μην μαζέψουν τίποτα».
«Ο κόσμος φεύγει από όλα τα χωριά για μια καλύτερη ζωή»
Ακόμη ο Επαμεινώνδας Πόθος πρόεδρος της κοινότητας Μάκιστος του δήμου Ζαχάρως αναφέρει.
«Ο κόσμος φεύγει από όλα τα χωριά και πάει στις πόλεις για να βρει καλύτερη ζωή. Υπάρχει και η υπογεννητικότητα, δεν γεννιούνται νέα παιδιά και αυτό κάνει το πρόβλημα ακόμη μεγαλύτερο. Επίσης δεν υπάρχουν στα ορεινά χωριά υποδομές, κάτι που παίζει σημαντικό ρόλο στο να μην μένουν οι κάτοικοι σε αυτά. Υπάρχει και η ακρίβεια, δεν μπορεί ο άλλος να ασχοληθεί εύκολα με τη γεωργία, αφού τα πάντα είναι πανάκριβα. Στην περιοχή έχουμε κυρίως ελιές οι οποίες όμως δεν πάνε καθόλου καλά, αφού η ζέστη της έκαψε και τι να κάνει ο νέος κόσμος; Μπορεί να μείνει εύκολα στο χωριό; Περιμέναμε φέτος να έχουμε μία καλή παραγωγή με τις ελιές και τελικά δεν πρόκειται να συμβεί αυτό. Επίσης και ο κεντρικός δρόμος που οδηγεί στην Ζαχάρω θα πρέπει να βελτιωθεί, έχουμε κάνει μία μελέτη και περιμένουμε να προχωρήσει αυτό το έργο, να γίνουν οι απαλλοτριώσεις για να δοθεί η λύση και σε αυτό το πρόβλημα. Θα πρέπει να δοθούν κίνητρα από την πολιτεία για να επιστρέψουν οι κάτοικοι στο χωριό, ακόμα και στη Ζαχάρω να υπάρξουν δουλειές θα μπορεί ο άλλος να μένει στο χωριό και να πηγαίνει μετά στη δουλειά του. Αν γίνει και καλύτερος ο δρόμος θα είναι και πιο άνετη η μετακίνησή του».
