Ήρωες του 1941: Πρόκειται για ήρωες, οι οποίοι αυτοκτόνησαν λίγο μετά τη γερμανική εισβολή στην Ελλάδα για να μην ζήσουν τη σκλαβιά. Ο Υποστράτηγος Ιωάννης Ζήσης, ο Ταγματάρχης Κωνσταντίνος Βερσής, ο Λοχαγός Ευάγγελος Νομικός και ο Έφεδρος Ανθυπολοχαγός Νικόλαος Παππής ήταν μερικοί από τους ήρωες, που αυτοκτόνησαν.
Ήρωες του 1941: Ιωάννης Ζήσης
Ο Ιωάννης Ζήσης γεννήθηκε το 1881 στη Μάκρη Φθιώτιδας. Τον Απρίλιο του 1941 ήταν Διοικητής της Ταξιαρχίας του Έβρου. Ο ίδιος υπεράσπιζε τα οχυρά από τον Εχίνο της Ξάνθης ως το Νυμφαίο της Ροδόπης. Η Ταξιαρχία κάλυπτε την περιοχή από τη λίμνη Βιστωνίδα έως τον Έβρο.
Με την εισβολή των Γερμανών σε Ανατολική Μακεδονία και Θράκη, στις 6 Απριλίου 1941, η Ταξιαρχία προέβαλε σθεναρή αντίσταση. Οι Γερμανοί άρχισαν να καταλαμβάνουν τη μία μετά την άλλη τις πόλεις μας. Στις 2.30 το μεσημέρι της 9ης Απριλίου 1941 ο Ιωάννης Ζήσης ζήτησε να μείνει για λίγο μόνος.
Σε λίγα λεπτά ένας πυροβολισμός που ακούστηκε από το σημείο που βρισκόταν ο Ζήσης έκανε τους Έλληνες αξιωματικούς να τρέξουν προς τα εκεί. Ο Ιωάννης Ζήσης είχε αυτοκτονήσει με το περίστροφό του. Ο θάνατός του συγκλόνισε τους Έλληνες και προκάλεσε μεγάλη έκπληξη στους Τούρκους. Την επόμενη μέρα οι τουρκικές αρχές του απένειμαν στρατιωτικές τιμές, ενώ οι Έλληνες αξιωματικοί και στρατιώτες τον έθαψαν στο παλιό χριστιανικό νεκροταφείο έξω από τα Ύψαλα. Το όνομα του Ιωάννη Ζήση έχει σήμερα ένα στρατόπεδο της Αλεξανδρούπολης (‘’Στρατόπεδο Ζήση’’)
Ήρωες του 1941: Κωνσταντίνος Βερσής
Ο Κωνσταντίνος Βερσής γεννήθηκε στην Αθήνα το 1901. Διακρίθηκε κατά το τελευταίο έτος της μικρασιατικής εκστρατείας (1922) ως Ανθυπολοχαγός.
Όταν ξέσπασε ο ελληνοϊταλικός πόλεμος υπηρετούσε στην Ήπειρο ως Διοικητής της 8ης Μοίρας Πεδινού Πυροβολικού. Η Μοίρα του Βερσή διακρίθηκε ιδιαίτερα στη μάχη Ελαίας-Καλαμά (σ.σ. 2-8 Νοεμβρίου 1940). Στη συνέχεια ο Βερσής και οι άνδρες του προωθήθηκαν στη Βόρειο Ήπειρο.
Μετά τη γερμανική εισβολή στην Ελλάδα και τη συνθηκολόγηση Τσολάκογλου, ο Βερσής και η Μοίρα του βρέθηκαν έξω από τα Γιάννενα. Ένας από τους όρους της συνθηκολόγησης ήταν η παράδοση οπλισμού στους Γερμανούς. Ο Βερσής δεν μπορούσε να δεχτεί ότι ο νικητής Ελληνικός Στρατός υποχρεώθηκε να υποκύψει στους ηττημένους Ιταλούς. Επίσης, αρνήθηκε να παραδώσει τον οπλισμό.
Στις 23 Απριλίου 1941, η Μοίρα του Βερσή βρισκόταν σ’ ένα στρατόπεδο κοντά στην Πεδινή Ιωαννίνων, στο ύψωμα της Ραψίστας. Ο Βερσής κάλεσε τους στρατιώτες του για να τους μιλήσει:
Ήρωες του 1941: Η ομιλία του Κωνσταντίνος Βερσή στους στρατιώτες του
«Επί ένα ολόκληρο εξάμηνο πολεμήσαμε γενναία τους Ιταλούς και τους νικήσαμε. Και όμως άλλη μεγάλη ξένη δύναμη δεν μας επιτρέπει να χαρούμε τη νίκη και να απολαύσουμε το μεγάλο αγαθό της ελευθερίας που κερδίσαμε με σκληρό αγώνα και αίμα. Ο πόλεμος έχει τελειώσει. Επετεύχθη συνθηκολόγησις η οποία μας υποχρεώνει να αποχωριστούμε και να παραδώσουμε τα ιερά μας όπλα και πυροβόλα που τόσο αγαπήσαμε και τόσες νίκες μας εχάρισαν».
Έπειτα, έδωσε εντολή στους άνδρες του, να τραγουδήσουν τον Εθνικό Ύμνο, στραμμένοι προς τον νότο. Δηλαδή, προς την «άλλη» Ελλάδα. Χαιρέτησε στρατιωτικά τα πυροβόλα και στη συνέχεια διέταξε να τα καταστρέψουν. Κατά τη διάρκεια των εκρήξεων, έβγαλε το περίστροφό του και αυτοκτόνησε. Συγκλονισμένοι οι άνδρες του, έτρεξαν κοντά του. Δεν μπορούσαν όμως να κάνουν τίποτα…
Ήρωες του 1941: Ο Στρατηγός Κατσιμήτρος, Διοικητής της ηρωικής 8ης Μεραρχίας Ιωαννίνων έγραψε
«…συντετριμμένος (ο Βερσής) ψυχικώς και με κατασπαραγμένη των ευγενικήν καρδίαν του, συνεκέντρωσε περί αυτόν τους άνδρας του και ομίλησεν εις αυτούς λίαν συγκενιμένος, παρηγορών οιωνεί αυτούς δια του αποχωρισμόν των από τα πυροβόλα των, τα οποία τοσάκις κατακεραύνωσαν τον αντίπαλον».
Ήρωες του 1941: Τι συμπλήρωσε το ΓΕΣ στον ατομικό φάκελο του Βερσή
«Συνθήκαι υπό τας οποίας εφονεύθη: Υπηρετώντας ως διοικητής Μοίρας στο Α’ Σύνταγμα Πεδινού Πυροβολικού, αυτοκτόνησε στο ύψωμα Ραψίστης νότια των Ιωαννίνων, στις 23 Απριλίου 1941, όταν υποχρεώθηκε να παραδώσει τα πυροβόλα της Μοίρας του στους Γερμανούς κατά παράβασιν των αρχικών όρων της ανακωχής».
Το όνομα του, δόθηκε στο Στρατόπεδο της Άρτας. Η τάξη αποφοίτων 2010 της Στρατιωτικής Σχολής Ευελπίδων, ονομάζεται Τάξη «Ταγματάρχη Πυροβολικού Κωνσταντίνου Βερσή», προς τιμήν του ηρωικού στρατιωτικού.
Ήρωες του 1941 – Ιστορικά γεγονότα: Ευάγγελος Νομικός – Νικόλαος Πάππης
Δύο ακόμα Έλληνες στρατιωτικοί που έδωσαν τέλος στη ζωή τους με τη γερμανική εισβολή στη χώρα μας, ήταν ο Ευάγγελος Νομικός και ο Νικόλαος Πάππης. Ο Ευάγγελος Νομικός του Εμμανουήλ, είχε γεννηθεί στο Ημεροβίγλι της Θήρας και τον Απρίλιο του 1941, υπηρετούσε ως Λοχαγός στο 68ο Σύνταγμα Πεζικού. Στις 9/4/1941, στο Ριζό Μακεδονίας, έδωσε τέλος στη ζωή του για να μην αιχμαλωτιστεί από τους Γερμανούς.
Ο Νικόλαος Πάππης του Ιωάννη, γεννήθηκε το 1905 στα Καρδάμυλα της Χίου. Τον Απρίλιο του 1941, υπηρετούσε στον 1ο Λόχο Βοκλάτων (σύμφωνα με τα αρχεία της Δ.Ι.Σ.), ως έφεδρος Ανθυπολοχαγός. Στις 18/4/1941, έξω από το νοσοκομείο των Καμένων Βούρλων αυτοκτόνησε, όταν είδε ότι πλησίαζαν τα γερμανικά στρατεύματα.
Η γερμανική εισβολή στην Ελλάδα, «συνοδεύτηκε» από τρεις ακόμα αυτοκτονίες. Ο Αλέξανδρος Κορυζής, που διαδέχτηκε τον Ιωάννη Μεταξά στην πρωθυπουργία, αυτοκτόνησε στις 18/4/1941. Στις 2/5/1941, έχασε τη μάχη με τον θάνατο η μεγάλη λογοτέχνιδα Πηνελόπη Δέλτα, η οποία στις 27/4/1941, ημέρα κατά την οποία τα γερμανικά στρατεύματα μπήκαν στην Αθήνα, πήρε δηλητήριο προσπαθώντας να αυτοκτονήσει.
Τέλος, ο Κωνσταντίνος Κουκίδης, φρουρός της γαλανόλευκης στην Ακρόπολη, στις 27/4/1941 όταν οι Γερμανοί ύψωσαν τη σβάστικα στον Ιερό Βράχο, μην αντέχοντας την ταπείνωση του εθνικού μας συμβόλου, τυλίχτηκε με την ελληνική σημαία και αυτοκτόνησε πέφτοντας στο κενό (έχουμε γράψει σχετικό άρθρο στις 10/5/2017).
Ήρωες του 1941 – Ιστορικά γεγονότα: Επίλογος
Οι στρατιωτικοί που αυτοκτόνησαν με τη γερμανική εισβολή στην Ελλάδα, προτίμησαν τον θάνατο από την ταπείνωση. Ίσως βέβαια κάποιοι να έχουν άλλη άποψη και να θεωρούν την αυτοκτονία πράξη δειλίας. Στο μνημειώδες έργο «ΗΠΕΙΡΟΣ 4000 ΧΡΟΝΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ» της ΕΚΔΟΤΙΚΗΣ ΑΘΗΝΩΝ, στη σελ. 401, γίνεται μνεία για τον Κωνσταντίνο Βερσή και γράφονται τα εξής, με τα οποία συμφωνούμε απόλυτα:
«Για μερικούς όμως, που στην περίπτωση αυτή εξέφραζαν και τα βαθύτερα αισθήματα των ανδρών του ελληνικού στρατού, ο αποχωρισμός από τα όπλα σήμαινε τον έσχατο εξευτελισμό του μαχητή, χειρότερο και από τον θάνατο».
Τέτοιοι ήταν οι Ι. Ζήσης, Κ. Βερσής, Ε. Νομικός και Ν. Πάππης. Ήρωες κι αθάνατοι…
